Het klimaat kreunt. De grenzen van wat onze planeet aankan, komen in zicht. We weten het: het roer moet om. We moeten minder vliegen, minder vlees eten, minder verspillen en minder plastic gebruiken. Maar waarom lukt dat niet? In de zesdelige serie Wat houdt ons tegen? gaat onderzoeksjournalist Jeroen Smit samen met klimaatjournalisten Jaap Tielbeke en Daphné Dupont-Nivet op zoek naar antwoorden. Wat houdt ons tegen om het roer radicaal om te gooien? En welke leiders durven de verandering aan?

Een beter milieu begint niet alleen bij jezelf, maar vooral bij een ingrijpende transformatie van onze economie. De tijd van zoveel mogelijk, zo goedkoop mogelijk, zo snel mogelijk, is voorbij. We moeten anders gaan produceren, anders gaan consumeren en anders gaan verdelen.

Om onze klimaatdoelen van 2030 te halen, is op veel terreinen een radicale omslag nodig. Wat moet hierin veranderen? Waar is het leiderschap dat nieuwe spelregels bedenkt of afdwingt? Op welke knoppen moeten moedige pioniers drukken? En wat houdt ze tegen?

Seizoen 2

Aflevering 1
Cruiseschepen aan de ketting

Cruisetoerisme wordt steeds populairder. In tien jaar tijd is het aantal passagiers dat kiest voor de all-inclusive vakantie op een luxe schip ruim verdubbeld. Dat is rampzalig voor het klimaat, want cruisetoerisme is de meest vervuilende vorm van vakantie. De uitstoot van één schip dat de haven uitvaart, staat gelijk aan de uitstoot van 84.000 auto’s. Wat maakt deze reizen zo aantrekkelijk? En wat houdt ons tegen om deze vervuiling aan te pakken? Brengen innovaties de oplossing of kunnen cruisevakanties aan de ketting worden gelegd?

Aflevering 2
Tuinen van de toekomst

Slecht nieuws voor de bij. De helft van de Nederlandse tuinen, een oppervlakte zo groot als vijf keer de Hoge Veluwe, ligt vol tegels, kunstgras of beton. En dat is een ramp voor de biodiversiteit èn voor de mens. Want zonder insecten die ons voedsel bestuiven, zitten wij straks zonder groenten, noten en fruit. Tegels eruit dus, en planten erin. Maar zijn al die prachtige sierplanten in tuincentra wel goed voor de biodiversiteit? Hoe richten we onze achtertuin in zodat de insecten weer floreren? Wat houdt ons tegen om onze tuinen ècht te vergroenen?

Seizoen 1

Aflevering 1
Een beter milieu begint met eten

Jaarlijks gooien we met z’n allen twee miljard kilo voedsel weg, wat gelijk staat aan de ladingen van vrachtwagens die van Utrecht tot aan Barcelona in de file staan. Het is een hoeveelheid voedsel die ook nog eens verantwoordelijk is voor zes procent van de totale uitstoot van broeikasgassen. Om de klimaatdoelen van 2030 te halen, moet deze uitstoot minimaal gehalveerd worden. Met één simpele ingreep blijken we miljoenen kilo’s voedsel te kunnen besparen. Als dit zo simpel is, waarom gebeurt dit dan niet? Hoe zijn we in deze wegwerpcultuur beland, maar vooral: hoe komen we er weer uit? Is het wachten op een leider die het voortouw neemt?

Aflevering 3
De SUV aan banden

Het aantal elektrische auto’s stijgt. En tegelijkertijd is er een wereldwijde trend van steeds grotere auto’s. Deze SUV’s, Sports Utility Vehicle’s, worden groter, hoger en zwaarder en doen de milieuwinst van elektrisch rijden totaal teniet. De auto-industrie zegt met het elektrificeren van auto’s in te zetten op duurzaamheid, maar zolang er SUV’s van de band blijven rollen, blijft de CO2-uitstoot van het personenvervoer stijgen. En dat terwijl deze in andere sectoren juist daalt. Wat houdt ons tegen om de auto-industrie aan banden te leggen? En welke autogigant neemt hierin het voortouw?

Aflevering 5
Geduldig Groen Geld

De klimaatwetenschap is helder: we moeten af van onze fossiele verslaving. Toch stromen er nog steeds vele miljarden naar oliemaatschappijen en vervuilende industrie. En lopen financiers niet warm voor groene start-ups, met als gevolg dat deze initiatieven niet van de grond komen. Hoe zorgen we ervoor dat het grote geld de verduurzaming aanjaagt in plaats van vertraagt? Onderschatten beleggers de gevolgen en risico’s van de klimaatcrisis? En wat houdt pensioenfondsen en banken tegen om écht groen te beleggen?

Aflevering 2
Europa met de trein

Vliegtickets worden steeds duurder. Goed nieuws voor het milieu, want is dit niet net het zetje dat reizigers nodig hebben om op de trein over te stappen? Helaas gebeurt dit nog te weinig. De internationale trein blijft niet alleen prijzig, maar ook weinig aanlokkelijk. Wie niet verstrikt raakt in het web van internationale spoorwegen, loopt alsnog vast op het ontbreken van verbindingen. Dit moet anders. Maar hoe? Want zo daalt de CO2-uitstoot nooit. Wanneer dringt de urgentie door tot alle landen van Europa en geven ze het intercontinentaal reizen per trein prioriteit? Is het wachten op een leider die het voortouw neemt?

Aflevering 4
De vegaburger de norm

Minder vlees eten is een van de krachtigste manieren om klimaatverandering tegen te gaan. De schappen met vleesvervangers breiden steeds verder uit en het aantal flexitariërs groeit. Toch daalt de vleesconsumptie niet. We eten in Nederland nog steeds ruim 400 miljoen hamburgers per jaar. Zouden we met zijn allen op vegetarische hamburgers overstappen, dan zou dit per jaar een besparing van ruim 1 megaton CO2 opleveren, wat neerkomt op de uitstoot van 300.000 auto’s per jaar. Hoe diep verankerd is vlees eten in onze cultuur? En wat weerhoudt ons ervan om van de vegaburger de norm te maken?

Aflevering 6
Duurzame directeuren

Ons economie-onderwijs is achterhaald. In de collegebanken leren de bestuurders van morgen de ideeën van gisteren. De mens zou een calculerend, rationeel individu zijn en het hoogste doel voor een bedrijf is om zoveel mogelijk winst te maken. Maar ondertussen putten we de aarde uit en stevenen we af op een klimaatramp. Om deze uitdagingen het hoofd te bieden, moet het curriculum op de schop. Hoe ontwerpen we economielessen die niet alleen oog hebben voor de financiële impact, maar ook voor de mens en het milieu? Wat houdt ons tegen om duurzame directeuren op te leiden?