Schrijvers Jeroen Smit, Sanneke van Hassel, Rashid Novaire en Christine Otten schreven brieven aan overledenen. De een aan een dierbaar familielid, de ander aan een actrice of oud-bestuurder.
?Jij wist het twintig jaar geleden al?
Wat had ik nu graag met jou de balans willen opmaken, om twaalf jaar na het bijna omvallen van Ahold te onderzoeken of er iets is geleerd. Maar je bent niet meer onder ons: daarom deze brief. In de vorm van een kerstgedachte; ik geloof echt dat er reden is voor voorzichtig optimisme.
Toen jij in oktober 1997 afscheid nam als lid van de raad van bestuur van Ahold, verantwoordelijk voor het personeelsbeleid van de grootgrutter, heb je jouw punt gemaakt. Het zou nog vijf jaar duren voordat het snelgroeiende Ahold uit de bocht vloog. Maar jij voelde de risico?s al feilloos aan. Ik citeer uit mijn eigen reconstructie Het drama Ahold: ?Van Dun maakt zich zorgen. Hij waarschuwt ceo Cees van der Hoeven in zijn afscheidsspeech: Cees je moet niet de grootste willen worden, maar de beste. Dan word je vanzelf de grootste. Het gaat niet om aandeelhouderswaarde, maar om de klant.?
We weten wat er vervolgens met Ahold is gebeurd. In de daaropvolgende jaren probeerde de leiding? de groei steeds verder te versnellen, het concern veranderde in een auto met een gaspedaal, maar zonder rem. De crash die volgde, een bijnadoodervaring, heeft het bedrijf met beide benen op de grond gezet?. De huidige ceo, Dick Boer, je hebt nauwelijks met hem samengewerkt, was op jouw begrafenis om je te bedanken voor het werk dat je voor Ahold hebt verzet.
Na het Ahold-debacle ging het op veel fronten mis: banken, woningcorporaties, accountancy, bouwbedrijven, maar ook onderwijsinstituten en zorginstellingen. Vele leiders gingen in meer of mindere mate onderuit omdat ze vanuit groot-groter-grootst-fantasie?n werden geleid. Het waren deprimerende jaren.
Ik denk dat de bodem van de put bereikt is. De wereld is al een paar maanden in de ban van het Volkswagen-schandaal, met dank aan Martin Winterkorn. In 2007 werd hij de baas van Volkswagen met als boodschap: we moeten de grootste worden. Het is hem gelukt, over de eerste helft van 2015 was Volkswagen net iets groter dan Toyota. Het feestje heeft twee maanden geduurd. Toen bleek dat het concern op grote schaal dieselmotoren voorzag van sjoemelsoftware die ervoor moest zorgen dat de auto?s het predicaat ?schone diesel? kregen. De leiding van Volkswagen cre?erde een cultuur waarin agressieve omzet- en winstdoelstellingen tot een combinatie van hoogmoed en fraude leidden. Weer werd het bewijs geleverd? dat dit Bokito-denken op termijn geen waarde cre?ert maar vooral enorme schade aanricht.
Beste Peter, jij wist het twintig jaar geleden al. Maar dit zou de wake-upcall kunnen zijn die nu nodig is. De spiegel die leiders in het bedrijfsleven nodig hebben om te begrijpen dat ergens de baas zijn geen wedstrijdje is, dat je jezelf pas een leider mag noemen als je je werkelijk om onze wereld en die van onze kinderen bekommert. Omdat niemand succesvol kan zijn in een wereld die faalt,
Met hartelijke groet,
Jeroen Smit
Lees het gehele artikel op de website van het FD
bron: FD.nl
