In het boek ?Nog lang en gelukkig? van Jeroen Smit en Laurentien van Oranje staan openhartige interviews met Nederlandse leiders, waar kinderen op ontwapenende wijze commentaar op geven. ?FD Persoonlijk publiceert drie van deze interviews exclusief. Lees een voorproefje van andere leiders plus een inleiding van auteur Jeroen Smit.
bron: FD.nl
Van links naar rechts: Merel van Vroonhoven, AFM. Paul Polman, Unilever. Neelie Kroes, special envoy StartupDelta. Ben van Beurden, ceo Shell. Herna Verhagen, PostNL. Feike Sijbesma, DSM.
Waarom volgen we onze leiders? Omdat we in ze geloven. Omdat we erop vertrouwen dat zij, helemaal boven in die boom, verder kunnen zien dan wij, normale stervelingen, scharrelend op de grond. Hun uitzicht is beter, hun horizon ligt verder. Zij kunnen zien waar het gevaar vandaan komt, waar het voedsel zich bevindt. En dus volgen we onze leiders en vinden we het ook niet erg als ze applaus krijgen en meer verdienen. Als het goed is zijn ze het waard.
Boven: Jeroen Smit als kind, onder Laurentien van Oranje in haar jonge jaren.
Als het goed is. Steeds vaker vragen we ons af of onze leiders het eigenlijk wel weten. Zien ze wel meer, kijken ze wel goed? Zijn ze wel bezig met ons, met onze toekomst?
De afgelopen 25 jaar volgde ik leiders in het Nederlandse bedrijfsleven. Als onderzoeksjournalist reconstrueerde ik (Het drama Ahold en De prooi, over ABN Amro) hoe leiders in hun eigen waarheid gingen geloven en daarin verdwaalden. In de documentairereeks Leiders gezocht (NTR) ging ik op zoek naar het antwoord op de vraag: wat voor soort leiders hebben we dan wel nodig in de 21ste eeuw?
Vele honderden leiders heb ik ge?nterviewd. Ik geloof dat het overgrote deel zich wil ontfermen over meer dan omzet en winst, dat ze zich echt met de toekomst van hun ?onderdanen? willen bezighouden. Alleen weten ze niet goed hoe. En dat frustreert ze. Ze willen zich graag op de lange termijn richten, maar worden geregeerd door de dagkoersen. Ze willen meer luisteren, maar horen zichzelf praten. Ze willen veel meer op hun gevoel varen, maar worden door hun verstand geregeerd. Gelaten stellen ze vast dat de wereld wordt gedomineerd door een systeem van markt en strijd en dat er in dat gevecht maar twee uitkomsten mogelijk zijn: je bent jager of je bent prooi, je wint of je verliest. En dus zitten ze in meer of mindere mate klem.
En toen belde Laurentien. De prinses, maar vooral kinderboekenschrijver (Mr Finney). We zijn al 35 jaar goed bevriend. Laaiend enthousiast vertelde ze over het werk van de Missing Chapter Foundation, over het koppelen van vragen van raden van bestuur aan de adviezen van raden van kinderen. En vooral over de wijze waarop tien- en elfjarige kinderen de volwassenen aan het denken zetten. Hoe ze met hun intu?tieve wijsheid grote mensen helpen hun prioriteiten goed te krijgen, hun kompas weer recht te zetten. Zouden we de krachten niet moeten bundelen?
Ik hoorde een kwartje vallen. Natuurlijk had ik veel leiders de laatste jaren horen praten over de belangen van klanten, aandeelhouders, werknemers, over het meewegen van de effecten op het milieu. Opmerkelijk genoeg spraken ze nooit over het belang van de volgende generatie, over de wereld waarin hun/onze kinderen moeten leven. Waarom niet?
We gingen om de tafel en vroegen ons eerst af hoe we ervoor kunnen zorgen dat ?grote mensen? beter naar (hun) kinderen gaan luisteren en iets met die inspiratiebron gaan doen. Dat vinden we niet gemakkelijk. We gaan ervan uit dat kinderen vooral van ons moeten leren.
We besloten daarom een ?voorleesboek voor volwassenen die de weg een beetje kwijt zijn? te gaan maken. Met daarin een verhaal van Laurentien over zo?n volwassene die door een kind op het juiste pad wordt gezet. Een spannend verhaal, dat door tien- tot twaalfjarige kinderen aan hun ouders kan worden voorgelezen. Vanuit het perspectief van de elfjarige Giel zien we hoe zijn vader Thomas, die zich een echte leider waant, zowel zakelijk als priv? behoorlijk verdwaalt. Giel krijgt feilloos in de gaten hoe juist hij zijn vader kan redden.
Enthousiast stelden we ons voor dat ouders opeens zo?n vijftien avonden een goede reden hebben een kwartiertje intensief naar de wijsheid van kinderen te luisteren.
We wilden meer, we wilden ook het bewijs leveren dat echte kinderen echte leiders kunnen helpen. Daarvoor hadden we moedige leiders nodig die frank en vrij met ons wilden praten over hun problemen. Een persoonlijk gesprek, zonder woordvoerders en met de afspraak dat ze na afloop mochten bepalen wat wel en niet in het boek zou komen.
We vonden er tien. Toen ze klein waren wilden ze, net als de kinderen nu, uitvinder, architect, dichter, schrijver, dokter, priester of ranger bij het Wereld Natuur Fonds worden. Maar ze werden ergens de grote baas. Uitgedaagd door de onverwachte combinatie van een kinderboekenschrijfster en een onderzoeksjournalist formuleerden ze hun zorgen, hun hulpvragen. Die namen wij mee naar twee scholen en legden ze voor aan negentien kinderen. We luisterden vele uren en schreven op wat ze zeiden.
In dit boek brengen we het allemaal bij elkaar. Tien persoonlijke gesprekken over leiderschap, een kinderverhaal en een samenvatting van de negen voor iedereen herkenbare leiderschapsdilemma?s. In de hoop en verwachting dat volwassenen ? toch de leiders van het nu ? zich laten inspireren door de onontkoombare, heldere wijsheid van onze kinderen, die zullen leven in de wereld die wij voor hen achterlaten. Als het even kan leven ze ?nog lang en gelukkig?.
bron: FD.nl
